Taniec, który budzi duszę

Jest niepodobny do żadnego innego, bo tańczy się go do muzyki, którą słyszał tylko jeden człowiek – Petyr Dynow. Charyzmatyczny filozof i duchowy nauczyciel głosił, że dzięki paneurytmii człowiek może się dostroić do boskiej harmonii.

Nigdy nie rozstawał się ze skrzypcami i zasłyszaną muzykę Sfer Niebieskich natychmiast odtwarzał na instrumencie. Jego uczniowie zapisywali nuty. Głosił, że muzyka automatycznie podnosi świadomość ludzi. I że jest we wszystkim. Każda roślina, zwierzę, kamień, gwiazda ma w sobie muzykę. Przepowiadał nadejście dnia, w którym subtelny słuch człowieka rozwinie się tak doskonale, iż muzykę Natury usłyszą wszyscy. W jednym ze swych licznych wykładów powiedział: „Muzyka jest siłą, która przemienia energię w człowieku. Jest potężnym czynnikiem, za pomocą którego możesz zaprowadzić równowagę w swoim życiu. Odpowiedni ruch powinien wyrażać odpowiedni ton. A kiedy ruch zbiega się z odpowiednim tonem, tworzy to w sumie wielką moc”.

Wyżej, zawsze wyżej

Muzyka do paneurytmii przyszła do Dynowa z kosmosu, ale słowa do niej napisali ludzie. Do trzech utworów teksty stworzył on sam, autorką pozostałych jest Olga Sławczewa. Proste, krótkie, ich treść jest zawsze optymistyczna, sławi piękno i potęgę przyrody, zachęca do nieustannego z nią obcowania. Pierwszy taniec zatytułowany jest „Przebudzenie” i zaczyna się od słów: „Wstań przebudzony wiosną i otwórz światłu swoje drzwi”. Drugi – „Pojednanie”: „Radość natury, słońce przez chmury, niebiański blask. Obudź się ziemio, zacznij żyć”. Trzeci – „Dawanie”: „Bądź gotowy, by przyjąć dar, który wiosna daje nam”. Piąty – „Wywyższenia”: „Wyżej, zawsze wyżej, podążaj do góry. Słońca promień chwyć, bo z nim zdobędziesz swój najwyższy świata szczyt”.

O słońcu, jako głównym źródle energii i inspiracji, śpiewa się prawie w każdym utworze. Daje to znakomite efekty. W każdym kolejnym dniu warsztatów paneurytmii, które w maju prowadziła w Warszawie angielska nauczycielka Ardella Nathanael, czuliśmy, jak stajemy się silniejsi, radośniejsi, coraz bardziej zachwyceni światem, urodą parku, w którym tańczyliśmy na bosaka nawet po deszczu. A trwało to zaledwie cztery dni...

Aby osiągnąć trwały efekt wewnętrznej harmonii, poprawy charakteru i jakości życia duchowego, a czasami nawet uzdrowienia, trzeba paneurytmię ćwiczyć przez wiele lat codziennie. Donka Madej, znawczyni wiedzy ezoterycznej i filozofii Dynowa, Bułgarka mieszkająca od 50 lat w Polsce, mówi: – Najważniejsza jest systematyczność. Może być godzina albo 10 minut tańca, ale codziennie. Najlepiej o wschodzie słońca.

Między niebem a ziemią

Paneurytmię tańczy się zawsze w kręgu, pojedynczo lub parami, w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Utworzonego już koła nie można przecinać. Jeśli ktoś chce przejść z jednej strony koła na drugą, musi je obejść. Tylko muzycy mogą stać pośrodku. Jeśli muzyka pochodzi z odtwarzacza, urządzenie również umieszczamy w środku kręgu. Podczas tańca niezbędna jest pełna koncentracja, w każdy ruch powinny być zaangażowane ciało, myśli i uczucia. Figury powinny być wykonane energicznie i płynnie. Trzeba zachować idealny pion ciała.

Wszystkie ćwiczenia zaczynamy od prawej stopy, przy czym kroki stawiamy od palców, nie od pięt. Stopa musi być stawiana pewnie, aby mieć dobry kontakt z energią ziemi. Gdy podnosi się ręce w górę, trzeba pamiętać o poprawnym przedłużeniu ruchu, aby nawiązać kontakt z energią słońca. Palce dłoni powinny być trzymane razem.

Petyr Dynow podkreślał, że paneurytmia przynosi korzyść zdrowiu tylko wtedy, gdy tańczymy płynnie, zgodnie z wewnętrznym rytmem, zachowując właściwą kolejność figur. Niedokładnie wykonywany taniec jest tylko stratą energii. Zapewniał, że paneurytmia może odmłodzić wygląd człowieka, poprawić jego charakter, a nawet pomóc pozbyć się przywar rodzinnych, odziedziczonych po przodkach.

Ważny jest każdy gest

Ardella Nathanael, Angielka, która zajmuje się paneurytmią od 30 lat i uczy jej na całym świecie, dokładnie wyjaśnia swoim uczniom przesłanie każdego tańca.
Weźmy wzniosłe, uskrzydlające „Myśli”, do których tekst napisał sam Dynow. Śpiewając „Myśli, dobre myśli – uświęcone myśli o życiu wzmacniaj wciąż”, wyciągamy ręce do góry po prawej stronie ciała, zakreślamy literę U i ciągniemy ręce w górę, ale teraz po lewej stronie.

Co oznaczają te gesty? Symbolizują sprowadzanie na ziemię nowej myśli, natchnienia. Kolejny ruch – „głaskanie” kuli na wysokości splotu słonecznego – to „wtłaczanie” tej nowej idei do świadomości całego świata, oswajanie z nią kuli ziemskiej. Następny – odpychanie rąk na boki – to rozprzestrzenianie i poszerzanie naszej wizji, która w zderzeniu z szarą rzeczywistością może zaginąć. Każdy taniec Ardella opisała szczegółowo w swojej książce „Taniec duszy”, opierając się na oryginalnych tekstach Dynowa. Okazuje się, że żaden ruch, gest, ułożenie ręki, głowy czy palca nie są przypadkowe.

Peter Dynow sam ułożył tańce, ale dopracowała je Jarmila Mentzlova, czeska tancerka i choreografka, uczennica Isadory Duncan. Jarmila, podobnie jak setki osób pragnących poznać mistrza, zjawiła się któregoś dnia w jego domu w Sofii. Nie było go akurat w pokoju przyjęć, ale – jak zwykle – grała tam orkiestra. Mentzlowa spontanicznie zaczęła tańczyć. Okazało się, że wykonywała figury paneurytmii, chociaż nigdy wcześniej o niej nie słyszała. Gdy w pewnym momencie wszedł Dynow, z zachwytem oświadczył: „Siostro, ty będziesz korygowała paneurytmię”. Od tej pory Jarmila Mentzlova przez kilkadziesiąt lat odpowiadała za to, by paneurytmię tańczono poprawnie, zajmowała się też rozpowszechnianiem jej na świecie.

Światło w ciemności

– Paneurytmia, choć na pierwszy rzut oka wygląda na prosty taniec, jest skomplikowaną wielopoziomową praktyką – mówi Ardella Nathanael. – Ale można tylko słuchać muzyki, bo sama muzyka leczy. Spotkałam w Bułgarii lekarkę, kardiologa, która opowiedziała mi, jak ciężko kiedyś chorowała. Kiedy wydawało jej się, że umiera, przyjaciółka przyniosła jej taśmę z muzyką Dynowa. Chora poczuła płynącą od niej leczniczą energię, która ją uzdrowiła.

Ardella zna śpiewaczkę z Nowego Jorku, która nauczyła się paneurytmii i zaczęła ją regularnie ćwiczyć. I dopiero wtedy odkryła swoje prawdziwe możliwości głosowe i zrobiła wielką karierę. Zna dziennikarkę, która używa paneurytmii do rozbudzenia weny twórczej.

Gdy zaczęła regularnie ćwiczyć paneurytmię, pisała więcej i na wyższym poziomie. Nauczycielka, która od 10 lat co rano ćwiczy paneurytmię przez 10 minut, twierdzi, że dzięki temu zmienił się jej stosunek do dzieci. Stała się bardziej kreatywna i skuteczniej przekazuje im teraz wiedzę.

Na warsztatach paneurytmii w Szkocji i w Los Angeles były dwie starsze kobiety z tak poważnymi wadami kręgosłupa, że wjeżdżały do sali na wózkach. Gdy zajęcia się skończyły, obie wyszły na własnych nogach. Kiedyś pojawiła się na zajęciach Ardelli kobieta chora na raka tarczycy. Gdy się wyleczyła, twierdziła, że to dzięki paneurytmii. Ale i Ardelli Nathanael paneurytmia być może ocaliła życie. Gdy 30 lat temu wróciła z pierwszego, organizowanego nieomal w konspiracji wyjazdu do Bułgarii, w Góry Riła, do szkoły rozwoju duchowego założonej przed wojną przez Dynowa, dowiedziała się, że mąż odszedł do innej kobiety.

– Straciłam wszystko: męża, dom i pracę. Cierpiałam długi czas na bezsenność, zażywałam leki antydepresyjne. Jedynymi jasnymi dniami były niedziele, kiedy spotykałam się z przyjaciółmi, by tańczyć paneurytmię. Była dla mnie jak światło w ciemności. Dzięki niej odstawiłam leki i odbudowałam swoje życie. Potężniejsze i piękniejsze niż wcześniej. Dzięki paneurytmii czuję się naprawdę szczęśliwa.

Paneurytmia

Mistyczny taniec, którego nazwa pochodzi od słów:
PAN – całość, wszystko, co istnieje, wszechświat;
EU – harmonia;
RYTMIA – rytm, ruch.
Składa się z 28 części, jest jednocześnie modlitwą, medytacją i narzędziem poznania siebie. Poza Bułgarią jest popularna w USA, Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Australii, Niemczech i Włoszech.

---

PETYR DYNOW - filozof, jasnowidz.

Urodził się 11 lipca 1864 roku koło Warny. W Stanach Zjednoczonych studiował teologię i medycynę, na Dalekim Wschodzie zgłębiał wiedzę ezoteryczną. Znał astrologię, numerologię, frenologię (nauka o związkach kształtu czaszki z cechami psychicznymi), był jasnowidzem.

W 1900 roku założył Bractwo Białego Światła, które przez 42 lata, co roku, w sierpniu, gromadziło na dorocznych spotkaniach w różnych miejscach Bułgarii tysiące osób. Założony przez niego w Górach Riła ośrodek wiedzy duchowej do dziś przyciąga ludzi z całego świata. To właśnie Dynow – 9 marca 1914 roku – ogłosił początek nowej ery – Ery Wodnika. Przez wiele lat, o 5 rano, wygłaszał w Sofii swoje słynne wykłady, zapisywane przez jego uczniów, wydane następnie w kilkudziesięciu tomach.

W 1927 roku zbudował w Sofii dom, który dał początek słynnemu osiedlu Izgrewa. Na parterze była wielka sala spotkań, w której wykładał. Ludzie wkrótce zaczęli kupować tam działki i budować domy. Każdy otoczony sadem
i ogrodem. Nie wolno było ścinać w nich kwiatów, przyroda miała żyć naturalnym rytmem. Każdy mieszkaniec miał obowiązek uczciwie pracować. Była tam również łąka, na której co dzień odbywało się powitanie wschodu słońca. Dynow miał zwolenników wśród wielu inteligentów. Niektórzy twierdzili, że był doradcą cara.

Ułożył własny modlitewnik, gdzie według sobie tylko znanego klucza dobrał modlitwę na każdy dzień roku. Zmarł 27 grudnia 1944 roku. Na dwie godziny przed tym, nim przedstawiciele nowej władzy przyszli go aresztować. Do dziś trwają spekulacje, czy to on sam zaplanował swoje odejście. Pochowano go na posesji w sąsiedztwie jego domu.


Anna Frankowska